Voeding, Gezondheid
Is Melk Gezond?
Misschien ben je, net als ik, opgegroeid met de uitspraak ‘Melk is goed voor elk’? Ik zie het plaatje van Joris Driepinter nog heel duidelijk vóór me! Nog een paar gouwe ouwe uitspraken ken je ook vast wel: ‘Melk, de witte motor’ of ‘Melk moet’ en ‘3 glazen melk per dag’ werden in de jaren ’60 en ’70 flink gepromoot. Tegenwoordig is niet iedereen meer zo overtuigd van de noodzaak van melk drinken Ook zijn veel mensen intolerant voor de lactose (=melksuiker) of het eiwit caseïne in de melk. Dan ga je je toch afvragen hoe het nou zit met melk?
Melk bevat calcium
Dit wordt vaak als argument gebruikt om melk te (blijven) drinken. Omdat het calcium bevat is het goed voor de botten. En inderdaad: melk bevat calcium. Maar het bevat nog veel méér stoffen, waaronder ook magnesium en fosfor. De verhouding tussen deze stoffen is niet gunstig voor sterke botten. Er zit verhoudingsgewijs teveel fosfor in melk en er is calcium nodig om dit te neutraliseren. Dus wat gebeurt er? Er wordt calcium UIT DE BOTTEN gehaald als je melk drinkt! Het zorgt voor BOTONTKALKING. Dat je echt geen melk nodig hebt voor sterke botten blijkt ook wel als je naar Afrikaanse en Aziatische landen kijkt, waar bijna niemand melk drinkt en waar ook amper botontkalking voorkomt! Dat geeft toch wel te denken…
“Geduld … en gras zal melk worden.”
Melk bevat lactose
Lactose is melksuiker, het bestaat uit glucose en galactose. Het zorgt voor de enigszins zoete smaak. Verder is dit dus ook een koolhydraat, waar veel mensen al teveel van binnen krijgen. Ook is het zo dat je een bepaald enzym nodig hebt om lactose af te breken en dat is lactase. Als kind heb je dit enzym vaak in ruime mate tot ongeveer je 7e levensjaar, maar dit neemt bij veel mensen drastisch af naarmate ze ouder worden. Als je merkt dat je na het drinken van melk buik- en/of darmklachten krijgt, zou het maar zo kunnen zijn dat je onvoldoende van het enzym lactase hebt. Je kunt heel makkelijk bij jezelf testen of je klachten verminderen als je een poosje geen melk meer drinkt!
Melk bevat (koe)melkeiwit
Het eiwit in koemelk is caseïne of wei-eiwitten. Ook hier zijn veel mensen gevoelig/intolerant voor. Ook geiten-, schapen- en paardenmelk bevatten deze eiwitten, alhoewel in mindere mate. De klachten die kunnen ontstaan als je gevoelig bent voor deze eiwitten variëren. Hierna volgt een opsomming van mogelijke klachten:
- Spijsverteringsproblemen zoals krampen, diarree, obstipatie, opgeblazen gevoel, refluxklachten
- Huidproblemen als eczeem, schilferige huid, jeuk, zwellingen, korstjes of galbulten
- Luchtwegproblemen, bijvoorbeeld, astmatische klachten, kortademigheid, benauwdheid, allergische klachten
Ook nu kun je eenvoudig testen of je klachten verminderen als je (minstens 2 weken) alle melk- en zuivelproducten laat staan.
Gelukkig zijn er inmiddels echt heel veel goede, plantaardige, alternatieven voor (koe)melk op de markt. Zo kun je toch nog genieten van een lekkere pannenkoek op zijn tijd of een zelfgemaakte milkshake met fruit. Denk eens aan havermelk, amandelmelk, rijstmelk, sojamelk of kokosmelk. Lees wel altijd goed de etiketten en kijk naar de ingrediëntenlijst! Er zijn verschillende varianten te koop, zowel gezoet als ongezoet. Deze melksoorten zijn ook te gebruiken in baksels. Er zijn vele goede recepten te vinden die een alternatieve melksoort gebruiken.
Andere bronnen voor Calcium
Misschien vraag je je af waar je dan calcium voor gezonde botten vandaan moet halen. Daar geef ik twee antwoorden op.
- Groenten, vooral groene bladgroente, bevatten een goed opneembare soort calcium. En verder kun je denken aan spitskool, Chinese kool, haring, olijven, amandelen, vijgen, abrikozen, hazelnoten, tempé en zeegroenten.
- Naast gezonde en gevarieerde voeding is beweging heel gunstig voor sterke botten! Dit hoeft echt niet extreem of ontzettend intensief te zijn. Elke dag een stevige wandeling of fietstocht is al goed. Maar ook zwemmen, dansen, trappen lopen, yoga, pilates of elke andere sport/beweging waar je vooral plezier aan beleeft.
Denk nog maar even aan de mensen in de Afrikaanse of Aziatische landen, waar botontkalking nauwelijks voorkomt. Wat eten zij? Hoe bewegen zij? Daar kun je al veel inspiratie uit halen.
Je hebt geen melk nodig
Het is echt mijn overtuiging én (persoonlijke) ervaring dat je echt geen melk nodig hebt voor sterke botten. Ook is het niet persé de geschiktste eiwitbron. De lobby in de jaren ’60 en ’70 is ontstaan om heel andere redenen dan de zorg voor onze gezondheid. De macht van de voedingsindustrie kwam in die jaren voorzichtig tot ontwikkeling. De beste manier om te ervaren of melk/zuivel voor jou een toegevoegde waarde heeft voor je gezondheid en welbevinden is om het een bepaalde periode helemaal te schrappen uit je voedingspatroon.
Bewust omgaan met Voeding
Speciaal voor jou als je graag méér wilt leren over voeding, heb ik een online cursus ontwikkeld. Hierin neem ik je mee terug naar de basis van voeding. Waar bestaat gezonde voeding uit? Wat zijn de basisingrediënten en hoe herken je dit in de praktijk van alledag? Hoe verwerkt je lichaam deze voeding het beste? Dat leer je ook. Verder krijg je opdrachten en heb je 3 maanden de tijd om met mij te overleggen en vragen te stellen via de mail. Voor andere opties kijk op de pagina over voeding.
