Cholesterol, moet je daar bang voor zijn?

Functies van cholesterol

Cholesterol heeft (nog steeds!) vele nuttige functies. Het helpt mee om lichaamscellen op te bouwen en te repareren. De aanmaak van hormonen, vitamine D en gal gebeurt met behulp van cholesterol. De hersencellen hebben cholesterol nodig om met elkaar te kunnen communiceren. Het vervoer, de distributie en opname van de vitamines A, D, E en K gebeurt met behulp van cholesterol. Ook voor de aanmaak van nieuwe zenuwvezels is cholesterol nodig. Verder is cholesterol nodig voor de aanmaak van energie in de cellen. Al met al is cholesterol dus een ontzettend belangrijke stof en je lichaam maakt niet voor niets zelf cholesterol aan als het niet voldoende via de voeding binnenkomt! Dat was in de oertijd zo en nu nog steeds.

Misverstand

Hoe is het misverstand over cholesterol dan in de wereld gekomen? Als je daar meer over wilt lezen, kan ik je doorverwijzen naar de site van Juglen Zwaan, die ontzettend veel leest over onderzoeken op dit gebied. Het échte misverstand zit hem erin dat er gedacht wordt dat cholesterol de veroorzaker is van beschadigingen in de bloedvaten. Dit is niet juist! De beschadigingen zijn het gevolg van (laaggradige) ontstekingen, die weer veroorzaakt worden door (zo wordt nu aangenomen) een onvolwaardig voedingspatroon met teveel suikers en lege koolhydraten. Cholesterol komt juist te hulp om de schade te herstellen. Het klopt dus dat bij schade aan de bloedvaten een verhoogd cholesterol geconstateerd wordt, maar dit heeft een nuttige functie!

Verlagen cholesterol

Het feit op zich dat er een verhoogd cholesterol wordt geconstateerd, zegt dus in feite niet zoveel. Even kort gezegd heb je grofweg 2 soorten cholesterol: het LDL en het HDL. Het cholesterol dat zich, bij schade, ophoopt in de bloedbaan en risico’s met zich meebrengt, is voornamelijk het LDL (het voert te ver om hier heel diep op in te gaan, dat is een studie op zich). Dit wil je inderdaad naar beneden krijgen. Dit zou in 2 stappen kunnen gebeuren. De eerste stap is om het ontstaan van schade te beperken en de andere stap is het verhogen van de HDL, want deze helpt mee om het LDL af te voeren. De schade kun je zien als een soort ‘roest’, ook wel oxidatie genoemd.

Anti-oxidanten

Je hebt vast wel eens gehoord van anti-oxidanten en dat ze zo belangrijk zijn. Dit komt omdat ze de schade, de oxidatie, helpen repareren: klinkt logisch toch?! En ja, dan kom je toch weer terug bij de voeding. Daar valt uiteindelijk echt heel veel gezondheidswinst te behalen. Waar zitten die anti-oxidanten dan in? Dat is vrij simpel: vooral in groente en fruit! Maar ook veel kruiden, peulvruchten en noten vallen onder deze groep. Vitamine C en E zijn belangrijke anti-oxidanten en deze bevinden zich in de natuurlijke producten. En wist je dat je lichaam zelf anti-oxidanten aanmaakt als je beweegt?! Gewoon elke dag een half uur stevig doorwandelen is al geweldig goed.

Medicatie

Het eerste advies bij een te hoog (LDL) cholesterol zou te maken moeten hebben met voeding en leefstijl. Uit de praktijk weet ik dat dit ook zéker gezegd wordt, maar de (reguliere) adviezen wijken helaas nog te vaak af van de nieuwste inzichten op dit gebied. Daarbij vinden veel mensen het echt lastig om hun voedingsgewoontes te veranderen en lijkt het gebruik van medicatie makkelijker. Tja, het cholesterol daalt wel van medicatie, maar er zijn helaas ook veel bijwerkingen. Uiteindelijk los je de oorzaak (schade) er niet mee op. Ik besef dat een verandering van gewoontes lastig is. Toch is dit de beste methode en op de lange termijn ook voordeliger op allerlei gebieden.